Keson temel, özellikle yumuşak zeminlerde veya su altında yapılan inşaatlarda kullanılan bir temel türüdür. Adını, su altı çalışmalarında kullanılan “keson” adı verilen büyük, su geçirmez kutulardan alır. Bu temel türü, ağır yükleri taşıyabilen yapılarda, özellikle köprüler, deniz yapıları ve yüksek binalarda tercih edilir.
Keson Temelinin Özellikleri
Keson temeller, genellikle beton, çelik veya betonarme malzemelerden yapılır ve doğrudan zemin üzerine veya su altına yerleştirilir. Temelin amacı, yapı yükünü daha derin ve daha sağlam zemin katmanlarına aktarmaktır. Keson temeller, hem açık hem de kapalı tip olabilir.
Keson Temel Uygulamasının Aşamaları
- Tasarım ve Planlama: Keson temelinin boyutları ve malzemeleri, zeminin taşıma kapasitesine ve projenin gereksinimlerine göre belirlenir.
- İmalat: Keson, genellikle inşaat alanı dışında bir yerde imal edilir ve inşaat alanına taşınır.
- Yerleştirme: Keson, planlanan yere yerleştirilir. Su altında yerleştirme işlemleri, özel teknikler gerektirir.
- Su Boşaltma ve Beton Dökme: Kapalı kesonlar için, içindeki su boşaltılır ve içine beton dökülür.
- Yük Aktarımı: Keson tamamlandıktan sonra, üzerine yapı yükleri aktarılır.
Keson Temelin Avantajları
- Yüksek Taşıma Kapasitesi: Ağır yapı yüklerini taşıma kapasitesi yüksektir.
- Su Altında Kullanım: Su altındaki yapılar için idealdir.
- Zemin Koşullarına Uygunluk: Yumuşak ve zayıf zeminlerde etkili bir çözümdür.
- Sismik Dayanıklılık: Deprem gibi sismik etkilere karşı dayanıklıdır.
Keson Temelin Dezavantajları
- Yüksek Maliyet: Üretim ve yerleştirme maliyetleri yüksektir.
- Teknik Zorluklar: Uygulama süreci karmaşık ve teknik bilgi gerektirir.
- Zaman Alıcı İşlem: İmalat ve yerleştirme süreçleri zaman alıcı olabilir.
Keson temel, özellikle zorlu zemin koşullarında ve su altı yapılarında tercih edilen etkili bir temel çözümüdür. Doğru planlama ve uygulama ile, yapıların uzun ömürlü ve güvenli olmasını sağlar. Maliyet ve uygulama süreci, projenin ihtiyaçlarına göre dikkatlice değerlendirilmelidir.